آنچه در این مطلب می‌خوانیم:
چاقی وضیعت پزشکی است که بافت چربی بیش از حد طبیعی در بدن فرد انباشته شده باشد. انباشت بیش از حد بافت چربی می‌تواند باعث پسرفت شاخص‌های سلامتی، از جمله کاهش میانگین طول عمر و یا کاهش کیفیت زندگی گردد. شایع‌ترین روش برای تخمین چاقی استفاده از شاخص توده بدن (BMI) است. شاخصی که با تقسیم کردن وزن شخص بر حسب کیلوگرم بر توان دوم قد وی بر حسب متر به دست می‌آید.
طبق تعریف هنگامی که شاخص توده بدن از 25 =(kg/m^۲) بیشتر شود، آن فرد چاق محسوب می‌شود. و در کودکان از صدک استفاده می‌شود دلایل متعددی برای علت چاقی ارائه شده‌است. اما مهم‌ترین علت مؤثر در چاقی و اضافه وزن، عبارت است از تمایل بدن ما برای ذخیره انرژی به صورت چربی.
BMI که مخفف عبارت لاتین Body Mass Index است، به معنی شاخص توده بدنی در بین متخصصین تغذیه و سلامت مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس این شاخص، یک فرمول ریاضی در اختیار متخصص یا فرد قرار می‌گیرد که می‌تواند به آن‌ها در سنجش چاقی، لاغری یا تناسب اندام استاندارد کمک کند.
اما چگونه انواع چاقی را با استفاده از این شاخص مشخص می‌کنند؟
زمانی که عدد به دست آمده بین 25 تا 29.9 باشد، فرد دچار اضافه وزن است. اگرچه این نیز نوعی از چاقی است اما درمان و کنترل آن بسیار راحت‌تر از باقی مواردی است که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.
زمانی که عدد به دست آمده از شاخص BMI بین 30 تا 34.9 باشد، شخص را چاق می‌نامیم و زمانی که عدد به دست آمده بالای 35 باشد، یعنی شخص دچار چاقی مفرط است که درمان آن به طول انجامیده و مشکلاتی را برای سلامت فرد به وجود می‌آورد.
علت چاقی
- مصرف نامتعارف و بدون کنترل کالری در دراز مدت
- علل ژنتیکی که به موجب آن برخی از افراد از همان کودکی دچار چاقی هستند
- سبک زندگی ناسالم یا پر خطر که سبب می‌شود افراد به چاقی دچار شوند
- عادت‌های بد غذایی اعم از دیر صبحانه خوردن، عادت به مصرف فست‌فود یا عادت به مصرف نوشابه یا مایعات پر خطر دیگر و مواردی از این دست
- عامل‌هایی مانند مشکلات روانشناختی یا بیماری‌های روحی روانی
عوارض چاقی چیست؟
فشار خون بالا : در افراد چاق با توجه به حجم بالاتر بدن، برون ده قلبی افزایش می یابد و هم چنین از بافت چربی، هورمون هایی ترشح می شود که می تواند منجر به انقباض عروقی شده و مجموع عوامل ذکر شده می تواند منجر به افزایش فشار خون در فرد چاق شود.
دیابت نوع ۲: چاقی بدن شما را در مقابل انسولین مقاوم می کند.( انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم می کند) وقتی که چاقی منجر به مقاومت به انسولین شود، در نتیجه میزان قند خون بدن افزایش می یابد. حتی چاقی های متوسط نیز به صورت چشمگیری منجر به افزایش خطر ابتلا به دیابت می شود.
مشکلات قلبی عروقی : تصلب شرایین با شیوع بیشتری در افراد چاق رخ می دهد. در افراد چاق به علت تجمع ذرات چربی در دیواره ی عروق خون رسان به عضله قلب، این عروق دچار تنگی شده و می تواند منجر به بروز درد قفسه سینه و یا حتی افزایش احتمال ابتلا به سکته قلبی شود.
مشکلات مفاصل از قبیل آرتروز:در افراد چاق، به علت افزایش فشار روی مفاصل زانو و لگن، این مفاصل می توانند دچار درجاتی از آسیب دیدگی شوند. افراد چاق، گزینه مناسبی برای تعویض مفصل نمی باشند، زیرا در این افراد مفاصل مصنوعی خطر بیشتری برای شل شدن و آسیب رساندن به بافت های مجاور دارند.
چاقی و سرطان : داشتن اضافه وزن یا چاقی منجر به افزایش ریسک بروز برخی از سرطان ها می شود. در زنان چاق خطر بروز سرطان اندومتریوز (لایه داخلی رحم) افزایش می یابد. هم چنین زنان چاق، خصوصاً آن هایی که دچار یائسگی شده اند، خطر بالاتری جهت ابتلا به سرطان پستان دارند. احتمال ابتلای زنان و مردان چاق به سرطان کولورکتال (روده بزرگ)بیشتر است. مردان چاق بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند.
عوارض روانشناختی چاقی :
افراد چاق ممکن است بیشتر دچار مشکلات اجتماعی یا سایکلوژیک (روانشناختی) شوند. افراد چاق همواره به علت شرایطی که دارند سرزنش می شوند و سایر افراد ممکن است تصور کنند که این افراد تنبل بوده و یا اراده ی کافی ندارند. ناشایع نیست که افراد چاق از موفقیت های شغلی کمتری برخوردار باشند و یا حتی روابط مناسبی نیز با جنس مخالف نداشته باشند. افسردگی در افراد چاق، شیوع بالاتری دارد.
