در این مقاله در رابطه با لیپوزومال، تاریخچه لیپوزوم‌ ها، آهن لیپوزومال، ویژگی لیپوزوم و … میپردازیم. چرا که این ساختارها تاثیر بسزایی در انتقال مواد دارویی، مکمل ها و ریز مغذی‌ها دارند. همچنین جذب آن‌ها را تا چندین برابر بیشتر میکند.

تاریخچه لیپوزوم ها

لیپوزوم ها برای اولین بار در سال 1961 در انگلستان توسط Alec D. Bangham تولید شد. وی کشف کرد که فسفولیپیدهای ترکیب شده با آب یک شکل کروی را تشکیل می دهند. به این شکل که یک طرف هر مولکول در آب محلول است، در حالی که طرف مقابل در آب نامحلول است.

لیپوزومال چیست؟

لیپوزوم، یک وزیکول کروی است و ساختار آن شباهت زیادی به غشای سلول دارد. لیپوزومال ها به طور تخصصی وسیله ای جهت انتقال نانو مواد و دارو ها در بدن هستند و نقش های متعددی را در افزایش اثربخشی مواد فعال دارویی ایفا می کنند. لیپوزوم به صورت دو لایه لیپیدی به شکل کره‌های توخالی تشکیل می‌شوند و مواد مورد نظر را در داخل یک حفره داخلی خود که آبدوست است محصور می‌کنند.

با این وزیکول های کروی ساخته شده توسط انسان، می توان محصولات دارویی را بدون تغییر به مکان های خاصی در بدن رساند. با توجه به شباهت بالای غشای لیپوزوم ها با غشای سلولی که در بدن وجود دارد، ثبات ساختاری بالایی دارند که امکان کپسوله سازی طولانی و پایدار مواد فعال در داخل لیپوزوم ها را فراهم می کنند.

مکمل کپسول فلیپ 20

کپسول فلیپ 20 های هلث با برطرف کردن کم خونی‌های ناشی از فقر آهن علائم ناشی از کمبود آهن مثل خستگی، بی حوصلگی، کاهش تمرکز، رنگ پریدگی، سردرد و کم شدن مقاومت در برابر بیماری‌ها را بهبود می بخشد. آهن مورد نیاز برای ساخت گلبول های قرمز خون را تامین میکند و اکسیژن رسانی به بافت های بدن را تسهیل میکند. لیپوزومال شدن آهن در این مکمل باعث افزایش میزان جذب آهن میشود و عوارض گوارشی مثل تهوع، یبوست و دل درد به حداقل خود می رسد. وجود ویتامین ث در این مکمل افزایش جذب آهن، تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی را به دنبال دارد. حضور فولیک اسید و ویتامین B12 در فلیپ 20 در ساخت گلبول های قرمز نقش موثری دارند. از این مکمل میتوانید برای پیشگیری و درمان کم خونی فقر آهن استفاده کنید.

لیپوزوم چگونه عمل می کند؟

لیپوزوم ها از نظر ساختاری توسط دو لایه فسفولیپیدی تشکیل می شوند که دارای یک سمت محلول در چربی و یک سمت محلول در آب (آمفی پاتیک) هستند. این خاصیت فسفولیپیدها به لیپوزوم ها ویژگی های منحصر به فردی می دهد، مانند خود آب بندی در محیط های آبکی، که آنها را به یک سیستم انتقال کامل تبدیل می کند.

به این ترتیب، آنها به عنوان وسایل انتقال و جذب طیف گسترده ای از ترکیبات زیستی فعال، عمل می کنند. در هسته آبکی خود می توانند مواد مغذی آبدوست مانند ویتامین ها، مواد معدنی و عصاره های گیاهی را حمل کنند. بنابراین آنها یک حامل ایده آل با کاربرد در زمینه های مختلف مانند مواد غذایی، آرایشی، کشاورزی و خصوصا دارویی هستند.

از طریق مکانیسمی لیپوزوم به طور مستقیم در مجرای روده توسط سلول های ریز چین روده کوچک، که بخشی از سیستم لنفاوی است، جذب می شود. پس از آن، لیپوزوم توسط اندوسیتوز در ماکروفاژها گنجانده شده و از طریق سیستم لنفاوی به سلول‌های کبدی می‌رسد.

لیپوزوم‌ها از مولکول‌های دارویی که در ان ها قرار داده شده در برابر تخریب خارجی در طول مسیر محافظت می‌کنند و شباهت آنها به غشاهای بیولوژیکی فرصت‌های منحصر به فردی را برای رساندن مولکول‌های دارو به سلول‌ها یا بخش‌های مشخص و خاص درون سلولی فراهم می‌کند.

لذا این مزایا، لیپوزوم ها را به یک پلت فرم تحویل دارو با طیف وسیعی از کاربردها در عرصه سلامتی تبدیل کرده است. فناوری لیپوزوم اجازه می دهد تا اندازه لیپوزوم ها را بسته به کاربرد مورد نظر طراحی کرد. مانند فرمولاسیون خوراکی برای مکمل های غذایی، داروها، و حتی داروهای تزریقی ها و کاربرد های موضعی مانند دستگاه های پزشکی.

ویژگی لیپوزومال

لیپوزوم ها تشکیل شده از مواد آلی و ساخته شده از فسفولیپیدها هستند و دقیقا از جنس اجزای سازنده سلول های انسان هستند. آنها به عنوان سیستم های جابجایی کارآمدی برای انتقال دارو و مواد مغذی به بافت ها و اندام های ضروری عمل می کنند.

پنج مزیت اصلی که چرا مکمل های تغذیه ای از لیپوزوم ها و خاصیت لیپوزومال استفاده می کنند:

1. فراهمی زیستی بیشتر

بسیاری از مکمل ها میزان جذب پایینی دارند. بدن باید برای تجزیه قرص ها و کپسول ها کار کند. لیپوزوم ها دارای میزان جذبی نزدیک به هشت برابر بیشتر از سایر مکمل ها است. این یک مزیت قابل توجه برای مصرف کنندگان هر نوع مکملی است. به عنوان مثال، بهترین مولتی ویتامین لیپوزومی، به مشتریان اجازه می دهد تا دوزهای قابل اطمینان تری از بسیاری از ویتامین ها، مواد معدنی، گیاهان و سایر مواد مغذی مختلف را دریافت کنند.

2. از مواد مغذی در برابر تخریب محافظت می کند 

هنگامی که مکمل ها در بدن حرکت می کنند، در معرض تخریب قرار می گیرند. موادی مانند باکتری‌های روده و شیره‌های گوارشی با مکمل تداخل می‌کنند و اغلب اثر آن را کاهش می‌دهند. این نوع تخریب معمولا با مکمل های غیر لیپوزومال اتفاق می افتد. لیپوزوم محافظت طبیعی از مواد مغذی را فراهم می کند و به آنها اجازه می دهد همانطور که در نظر گرفته شده است در بدن جذب گردد.

3. اثر گذاری بیشتر با دوزهای کمتر

از آنجایی که لیپوزوم ها به راحتی توسط بدن جذب می شوند. کاربران می توانند با مصرف دوزهای کمتر از مزایای مکمل ها بهره ببرند. این امر برای تولید کنندگان و مشتریان مقرون به صرفه است. همچنین هر گونه عوارض جانبی که برخی مواد مغذی ممکن است داشته باشند را به حداقل می رساند.

4. نیاز به افزودنی ندارد

بسیاری از مکمل ها حاوی مواد افزودنی مانند پوشش، طعم دهنده، ژلاتین و چسب برای بسته بندی و مصرف هستند. با لیپوزوم ها نیازی به چنین افزودنی هایی نیست. و مکمل ها با استفاده از مواد آلی تحویل داده می شوند.

5. لیپوزوم ها ممکن است مزایای سلامتی بیشتری ارائه دهند

در حالی که فناوری لیپوزوم در بسیاری از ویتامین‌ها و مکمل‌های دیگر مانند ویتامین C، ویتامین D و بسیاری دیگر استفاده می‌شود. لیپوزوم‌ها نیز مزایای تغذیه‌ای خاص خود را دارند. لیپوزوم ها نقش مهمی در بدن دارند و جایگزین فسفولیپیدهای آسیب دیده می شوند. که برای حفظ غشای محافظ سلول ها ضروری هستند. علاوه بر فواید مواد مغذی که حمل می کنند، لیپوزوم ها ممکن است به حفظ سلامت سلول کمک کنند.

مکمل های لیپوزومی 

مکمل های بسیاری به صورت لیپوزومال ارائه می شوند. از جمله آهن، زینک و حتی ویتامین ث. اما در این میان معمولا مکمل های آهن به دلیل داشتن عوارض گوارشی و اختلال در جذب یکی از انتخاب های لیپوزومال شدن هستند.

مکمل قطره آهن لیپوزومال فیلیپ های هلث

قطره آهن فیلیپ های هلث به تامین آهن مورد نیاز روزانه در نوزادان بالای ۶ ماه کمک می‌کند همچنین مصرف این قطره سبب پیشگیری و همچنین درمان کم‌خونی می‌شود. این مکمل فراهم زیستی بالایی دارد و به راحتی قابل جذب است. یکی از مزایای قطره آهن فیلیپ این است که به واسطه ی لیپوزومال بودن آهن داخل آن اولا عوارض گوارشی مثل دل درد، یبوست و تهوع به حداقل رسیده است و مزیت دیگر این است که باعث سیاهی و تغییر رنگ دندان کودکان نمی شود.

آهن لیپوزومی 

آهن لیپوزومی نوعی آهن با طراحی تکنولوژیکی و مکملی نوآورانه است. که به دلیل داشتن سیستم انتقال متمایز، جذب و فراهمی زیستی بالاتر، تحمل پذیری بیشتر و کمترین عوارض گوارشی ، برخلاف فرآورده های آهن خوراکی معمول بسیار مورد توجه است. در فرآیند نوآورانه ایجاد لیپوزومال، از رفتار طبیعی فسفولیپیدها استفاده شده است. آنها در شرایط مناسب وزیکول های کوچکی را در محلول آبی تشکیل می دهند. و دقیقاً همین شباهت با غشاهای بیولوژیکی موجود در بدن انسان است. که لیپوزوم ها را غیرسمی و با بدن سازگار می کند.

بصورت کلی تکنولوژی لیپوزومی، یک سیستم حمل و نقل برای مواد موثره است. که در آن لیپوزوم ها به صورت کپسوله حرکت می کند. این فناوری شگفت انگیز برای رسیدن به مقدار جذب بالاتر و استفاده بهتر از ماده موثره در بدن کار می کند.

تفاوت بین مکمل های آهن و آهن لیپوزومی 

شکی در آن نیست که آهن لیپوزومی فراهمی زیستی بهتر، جذب بالاتر، افزایش تحویل به سلول ها و عوارض جانبی کمتری دارد. و نتایج بهتری نسبت به مکمل های سنتی دارد. حتی اگر آنها را با دوز بسیار بالاتر مصرف کنید.

نمک های آهن خوراکی معمولی دارای جذب ضعیف و عوارض گوارشی هستند. پیروفسفات آهن لیپوزومی میکرو کپسوله شده یک ترکیب جدید با طعم پذیری افزایش یافته و فراهم زیستی بالاتر میباشد.

مزیت آهن لیپوزومال 

آهن لیپوزومال که از لیپوزوم ها به عنوان یک حامل استفاده می کند، جایی که آهن بدون تماس با مخاط دستگاه گوارش مستقیماً در روده جذب می شود. اندازه ذرات پیروفسفات آهن با فرآیندی به نام Micronisation کاهش می یابد که حلالیت آهن را افزایش می دهد.

آهن تقریباً به طور کامل از دوازدهه جذب می شود. و اگرچه آهن یکی از فراوان ترین عناصر روی زمین است. کمبود آهن شایع ترین اختلال تغذیه ای است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که 29 درصد از زنان در سنین باروری در سراسر جهان کم خونی دارند. کمبود آهن، علاوه بر مادر، نوزاد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. و سازمان جهانی بهداشت تخمین می زند که 39 درصد از کودکان زیر 5 سال در کشورهای در حال توسعه کم خون هستند. نمک های آهن مانند سولفات آهن، فومارات آهن و غیره در مدیریت کم خونی فقر آهن استفاده می شوند. مزیت عمده این نمک های آهن خوراکی در دسترس بودن زیاد و قیمت پایین آنهاست. با این حال، درمان با آهن خوراکی معمولی با محدودیت های مختلفی همراه است.

عدم تحمل دستگاه گوارش (تهوع، نفخ، درد شکم، اسهال یا یبوست) شایع ترین عارضه جانبی مرتبط با آهن خوراکی است. گزارش شد که افزایش شش برابری دوز آهن منجر به افزایش تنها سه برابری در جذب آهن می‌شود. در صورت وجود چنین مسائلی با آهن درمانی موجود، درمان با آهن لیپوزومی راهی منطقی برای بهبود وضعیت فقر آهن و درمان کم خونی فقر آهن به نظر می رسد.

انتقال آهن با لیپوزوم(آهن لیپوزومال) ممکن است از هرگونه انتقال آهن با واسطه پروتئین جلوگیری کند. این کار در نهایت می تواند منجر به فراهمی زیستی بهتر آهن شود.

نحوه تولید آهن لیپوزومی

در طول تولید آهن لیپوزومی از دو فرآیند زیر استفاده می شود.

1. میکرونیزه کردن: شامل کاهش اندازه ذرات است که حلالیت آهن را افزایش می دهد. پردازش به ذرات کوچکتر باعث افزایش نسبت سطح به دارو و در نتیجه سرعت انحلال دارو می شود. این منجر به افزایش فراهمی زیستی داروهای محلول در آب ضعیف می شود.
2. ریزپوشانی: آهن میکرونیزه شده توسط یک غشای دولایه لیپیدی مانند غشاهای بیولوژیکی محصور می شود. و در نتیجه ریزپوشانی می شود. بنابراین لیپوزومال تشکیل شده دارای غشای دولایه خارجی و هسته داخلی حاوی ذرات آهن است. لایه بیرونی فسفولیپیدی مزایایی مانند مقاومت در برابر تخریب آهن از آنزیم‌های دهان و یا معده، تعامل با نمک‌های صفراوی و محافظت در برابر رادیکال‌های آزاد را فراهم می‌کند. که به تحویل هدفمند کمک می‌کند.